ТҰТЫНУШЫНЫҢ ШАҒЫМЫН ҚАРАУ МЕРЗІМІ ҚАНДАЙ?

«Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» Қазақстан Республикасының Заңында (бұдан әрі – Заң) құқықтары бұзылған тұтынушы тауарды (жұмысты, көрсетілетін қызметті) өз еркімен бұзу салдарынан құқықтарды бұзушылықтарды жою және осы бұзушылықтардан келтірілген залалды (зиянды) өтеу туралы кінә қойып сатушыға (дайындаушыға, орындаушыға) жүгінуге құқылы екендігі көзделген.

Шағым берудің негізгі мақсаты-сотқа жүгінбей, сапасыз тауарларды сатып алуға (сатуға) немесе сапасыз қызметтерді алуға (көрсетуге) байланысты әртүрлі жанжалды жағдайларды шешу.

Шағымды алғаннан кейін сатушы (орындаушы, өндіруші) осы бапқа сәйкес тұтынушының шағымын қарау тәртібі туралы шешім қабылдауға міндетті. Заңының 42-4 тармағына сәйкес тұтынушының талабын қарауға және тұтынушының талаптарымен келіспеген жағдайда тұтынушының талабы келіп түскен күннен бастап күнтізбелік 10 күн ішінде дәлелді жазбаша хабарлама беруге міндетті (құжаттармен дәлелденген жауап). Бұл құжаттардың көшірмелері сатушының (дайындаушының, орындаушының) тұтынушыға берген жауабына қоса берілуі тиіс.

Атап айтқанда, сатушы (орындаушы, өндіруші) тауардың сапасын тексеруге құқылы екенін есте сақтаңыз. Сатушы (орындаушы, дайындаушы) тұтынушыны тексерудің уақыты мен орны туралы хабардар етуге міндетті. Заңның 30-бабына сәйкес тұтынушы тауардың сапасын бақылауға және сараптауға жеке өзі немесе өзінің өкілі арқылы қатысуға, сондай-ақ өз қаражаты есебінен тауарды қайта тексеруге (сараптамадан өткізуге) құқылы.

Шағымның мәтінінде сапаны тексеру (егер ол сапасыз тауарды беру сәтінде жүзеге асырылмаса) немесе осы әрекеттерді жүзеге асыратын тұлғаларды көрсете отырып, сараптама жүргізу орны мен уақыты туралы хабарлау туралы өтінішпен өз ниетіңізді баяндауға болады.

«Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» Заңға сәйкес сатушы (орындаушы, өндіруші) белгіленген мерзімде тұтынушының талаптарын қанағаттандыруға немесе одан бас тартуға міндетті. Бас тарту нақты бас тартуды да, кез келген әрекетсіздікті де қамтиды. Бұл нақты талапты жазу кезінде ескерілуі керек.

Тұтынушының жеке талаптарын қанағаттандыру шарттары.

Заңның 19-бабына сәйкес – тұтынушының ойын бастамашысына (ұйымдастырушысына) ұтыс түрінде берілген (орындалған, көрсетілген) тауардың (жұмыстың, қызметтің) сапасы бойынша кінә қою құқығы, егер ойын бастамашысы (ұйымдастырушысы) тауардағы (жұмыстағы, көрсетілетін қызметтегі) кемшіліктердің оларды тұтынушыға бергеннен (орындағаннан, көрсеткеннен) кейін тұтынушының тауарды пайдалану немесе сақтау ережелерін бұзуы не үшінші бір тұлғалардың іс-әрекеттері немесе еңсерілмейтін күш салдарынан туындағанын дәлелдей алмаса, тауардағы (жұмыстағы, көрсетілетін қызметтегі) кемшіліктерді жою жөнінде сатушыға (дайындаушыға, орындаушыға) жүгіну жолымен күнтізбелік 20 күн ішінде тұтынушының талаптарын қанағаттандыруға тиіс.

Занның 35 бабына сәйкес, жұмыстың (қызметтің) оны орындау (көрсету) барысында анықталған кемшіліктері, сондай-ақ орындалған жұмыстың (көрсетілетін қызметтің) кемшіліктері тиісті уәкілетті орган ұсынған күннен бастап күнтізбелік 10 күн ішінде жойылуға тиіс.

Сатушының (дайындаушының, орындаушының) Қазақстан Республикасының «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» заңнамасында белгіленген мерзімде тұтынушының наразылығына жазбаша жауап беру жөніндегі міндеттерді орындамағаны үшін «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» кодекстің 190-бабы 5-бөлігінің 3)-тармақшасына, 6-бөлігіне сәйкес ескертуден бастап 10-нан 50 АЕК-ке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға дейін әкімшілік жауапкершілік көзделген субъектінің санатына тәуелділік.

Шағымды қалай жасау керектігі туралы қосымша ақпарат: https://www.gov.kz/memleket/entities/mti-kzpp/press/news/details/431806?lang=kk