ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫНДА КРЕАТИВТІ ИНДУСТРИА САЛАСЫ ҚАРҚЫНДЫ ДАМЫП КЕЛЕДІ

Креативті индустрияларды дамытудың 2021-2025 жылдарға арналған тұжырымдамасы  ҚР 2025 жылға дейінгі Ұлттық даму жоспарын  іске асыру үшін әзірленді. Креативті индустрияларға шикізаты қиял, шығармашылық және зияткерлік капитал болып табылатын экономика секторлары жатады. Мәдениет пен өнердегі классикалық түсінікпен байланысты экономиканың дәстүрлі секторларынан басқа, креативті индустрияларға цифрлық секторды, кәсіби, ғылыми және техникалық қызметті, ақпарат пен байланыс секторын жатқызуға болады.

Ел Президенті креативті индустрияның дамуы туралы «Креативті экономика дарынды әрі шығармашыл адамдарды өзіне тартатын ірі қалалардың дамуына ықпал етуші күш» деп аймақтарда біртұтас инновациялық экожүйе құру қажеттігін атап өткен еді. Түркістан облысында өңір басшысының тапсырмасымен тиісті жұмыстар атқарылуда. Осы ретте ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігі мен «Қазпошта» АҚ арасында креатив саланың дамуына тың серпін беретін әріптестік меморандумы аясында Түркістандағы «Қазпошта» ғимаратында «ÓzgeEpic» креатив хабының ресми ашылу салтанаты өтті.

Бүгінде әлем елдері зияткерлік, инновация және шығармашылыққа негізделген экономиканы дамытуға назар аударып, оған басымдық бере бастады. Креативті индустрия барша мемлекеттерде экономиканың қарқынды дамып келе жатқан секторларының бірі саналады. Креативті индустрияның негізгі сипаттамалары шығармашылық қызметтің түрлі салаларында көрінеді. Мәселен, инновациялық технологиялардың орны ерекше: ойындарды әзірлеген кезде, бағдарламалық өнімдердің сан түрінде, виртуалды немесе шынайы өнімдерде, музыка, өнер, жарнама, сәулет, кинемотография, анимация, дизайн және шығармашылық қызметпен тікелей немесе жанама түрде байланыста болуы. Қазіргі жаhандану дәуірінде көпшілік креативті индустрияны жаңа экономикалық дамуға бастайтынын қадам ретінде көреді. Дегенмен, әзірге шығармашылық салалардың жалпыға бірдей қабылданған анықтамасы жоқ. Әлемде алғаш рет 2000 жылдары креативті индустрия жайлы айтыла бастады. Креативті экономикада өркендеген елдердің тәжірбиесі көрсеткендей, бастапқы кезеңде идеяны шындыққа айналдыру жолында мемлекеттің қолдауы маңызды. 2004 жылы БҰҰ-ның сауда және даму жөніндегі конференциясы өнер, мәдениет, бизнес және технологияларды тоғыстырған экономика секторын «креативті индустрия» деп атады.

Бәсекеге қабілетті заманауи қазақ өнерін дамыту және қоғамның мәдени санасын арттыру, сонымен қатар дарынды, зияткер жастарға қолдау әрі тәлімгерлік көрсету мақсатында ұйымдастырылған шараға ҚР Парламенті сенатының депутаты Бибігүл Жексенбай, Түркістан облысы әкімінің орынбасары Ертай Алтаев, ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігі Креативті индустриялар департаментінің басшысы Гүлісхан Нахбаева, «Қазпошта» АҚ Басқарушы директоры Ержан Қазанбаев қатысты. «ÓzgeEpic» креатив хабының Түркістанда ашылуы аймақтың шығармашылық әлеуетін дамытуға жаңа мүмкіндіктер ашып, мәдениет пен креативті индустрияның өркендеуіне серпін береді. Шара барысында облыс әкімінің орынбасары сөз сөйлеп, бүгінгі жиынның ел руханиятын өсіруге ықпалы мол екенін айтты.

– Қазір азаматтардың шығармашылық әлеуетіне, зияткерлік капиталына басымдық беретін кезең. Өйткені бұл – креативті индустрияның қайнар көзі. Мемлекет басшысы Ұлттық құрылтайда шығармашыл азаматтардың басын біріктіретін орталық құру маңызды деп атап өткен болатын. «ÓzgeEpic» креатив хабының әлемдік өре сайысында ұлттық құндылықтарымыздың, қазақ халқының зияткерлік әлеуеті танылуы үшін еңбек етері сөзсіз. Халықаралық тәжірибе көрсеткендей, креативті индустрия тұтас мемлекеттердің болмысын айқындайтын, ұштайтын бірегей салаға айналып келеді. Бүгінде барлық ел креатив салаларды даму стратегиясының маңызды бөлігі әрі экономикалық табыс көзі ретінде дамытып жатыр, – деді ол.

Өнер кеңістігінің ашылу салтанатында Қожа Ахмет Ясауи атындағы халықаралық қазақ-түрік университетінің ректоры Жанар Темірбекова «ÓzgeEpic» креатив хабы мен университеттің бірлескен жобаларын таныстырды. Сондай-ақ ресми ашылу рәсімі аясында Canon компаниясы «ÓzgeEpic» креативті хабының қолдауымен көру қабілеті нашар адамдар мен көру қабілеті қалыпты адамдар арасындағы шекараны жоюға бағытталған «Көрінбейтін әлем» көрмесі ұйымдастырды. Бұл бастама инклюзивтілікке және заманауи өнер мен технологиялардың қабылдау айырмашылықтарына қарамастан адамдардың өнер аясында біріге алатындығын көрсететін маңызды қадам болмақ. Елімізде шамамен көру қабілеті нашар 160 мың адам бар. «ÓzgeEpic» креатив хабы 2019 жылы еліміздегі алғашқы әлеуметтік-мәдени кеңістік ретінде құрылған болатын. Түркістан қаласында 2022 жылдан бері тұрақты түрде жұмыс істеп келеді.

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев былтырғы Жолдауында креативті индустрияны экономиканы өркендететін, халықты жұмыспен қамтуға ықпал ететін бағыт ретінде атап көрсеткен еді. Кейінгі жылдары елімізде бұл салаға ерекше көңіл бөлініп келеді.Қазіргі таңда  экономиканың басым бағыттарының біріне  айналып отырған креативті индустрия – қаржының ерекше саласы. Ол біраз елдерде мемлекеттік қолдауға ие болып, нарықта ІЖӨ-ге қосқан үлесі 3%, ал кейбір дамыған елдерде 10-12%-ды құрайды.