Тұтынушылардың құқықтарын қорғау жөніндегі бірыңғай ұйым құру қандай проблемаларды шешеді

Қазіргі уақытта ҚР сауда және интеграция министрлігі «тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы»Заңға жаңа түзетулерді ұсынып отыр. Жаңа құралдарды енгізу арқылы тұтынушылардың құқықтарын қорғау мәселелері қалай шешілетіні туралы Шығыс қазақстан облысы тұтынушылардың құқықтарын қорғау Департаментінің басшысы Қанат Жеңісбекұлы айтып берді. — Заңға қандай түзетулер туралы айтып өтсеңіз? — Қазіргі уақытта ашық НҚА порталында консультативтік құжат бар, ол тұтынушылардың құқықтарын қорғау қоғамдық бірлестіктерінің ұлттық қауымдастығының және тұтынушылардың құқықтарын қорғау омбудсмені институтының жұмыс істеуі үшін заңнамалық негіз құруды ұсынады. — Бұл құралдар не үшін қажет және олар нені көздейді? — 2019 жылы сауда және интеграция министрлігі әлеуметтік сауалнама жүргізді, ол 2 миллионнан астам тұтынушы өздерінің құқықтарының бұзылуына тап болғанын көрсетті. Сондықтан, ағымдағы жағдайларда тұтынушылардың құқықтарын қорғау жөніндегі бірыңғай ұйым мен омбудсмен институтын құру сияқты шара өте өзекті болар еді. Қазіргі уақытта тұтынушылардың құқықтарын қорғау тетіктері айтарлықтай тиімді. Алайда, оларды әлемнің дамыған елдерімен ұқсастығына қарай одан әрі жетілдіру қажет. Мұндай ұйымды құру тұтынушылардың құқықтарын қорғау саясатын дамытудағы үлкен қадам болады. Мысалы, кәсіпкерлердің қызметіне қатысты заңға енгізілген кез келген өзгерістерді «Атамекен»ҰКП қарайды. Олардың құқықтары жан-жақты қорғалады. Кәсіпкердің қызметі мен пайдасы тұтынушыға тікелей байланысты. Сондықтан біздің елімізде тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласын күшейту үшін тұтынушылардың құқықтарын қорғау жөніндегі бірыңғай ұйым әрекет ететін жаңа құралды енгізу қажет. Бұл қызмет көрсетушілермен қайшылықты жағдайларды шешуде барлық тұтынушыларға көмектесетін қоғамдық бірлестіктердің қызметіне үлкен қолдау болуға арналған. Ал мемлекет үшін, өз кезегінде, жоғарыда аталған ұйым маңызды стратегиялық әріптес болады. Бұл тәжірибе көптеген елдерде сәтті қолданылып келеді. Тұтынушылардың құқықтарын қорғау жөніндегі бірыңғай ұйым мемлекет, қоғамдық бірлестіктер мен тұтынушылар арасындағы өзіндік көпір болады. Көріп отырсыздар, қазіргі таңдағы проблемалардың бірі – бұл халықтың құқықтық сауаттылығының төмендігі. Біз бәріміз құқықтық салада өмір сүріп жатырмыз. Тұтынушының, сондай-ақ кәсіпкердің де заңмен белгіленген құқықтары бар. — Қоғамдық бірлестіктердің бірыңғай қауымдастық құру туралы ұсынысы қандай? — Шығыс Қазақстан, Атырау, Ақтөбе облыстары мен Қ. Шымкент іс жүзінде барлық қоғамдық бірлестіктер тұтынушылардың құқықтарын қорғау жөніндегі бірыңғай ұйым құруды қолдады, басқа өңірлердің қоғамдық бірлестіктері бұл мәселені тұтынушылардың құқықтарын қорғау уәкілетті органымен жұмыс кездесулерінде талқылайды. Бұдан басқа, оны Азаматтық кодекс пен қоғамдық бірлестіктер туралы Заң нормалары негізінде ұйымдастырылған жұмыс істеп тұрған қауымдастықтарды қайта құру жолымен қалыптастыру көзделеді. бір ұйымға кіру ерікті негізде жоспарланып отыр. Яғни, қоғамдық бірлестіктерді бұл ұйымға кіруге ешкім мәжбүрлемейді. Сонымен қатар, мұндай ұжымдық орган қоғамдық бірлестіктердің өкілеттіктерін кеңейтуге көмектеседі – олар өз кезегінде тұтынушылардың құқықтарын толық қорғай алады. — Ал омбудсмен институтын құру идеясы туралы не айта аласыз? — Омбудсмен институтын құру тұтынушылардың құқықтарын қорғау проблемасын Мемлекет басшысының деңгейіне дейін көтере алады. Бізде Қазақстанда табысты кейстер бар, олар өз тиімділігін көрсетті – бұл адам құқықтары жөніндегі, кәсіпкерлердің құқықтары жөніндегі және басқа да салалардағы уәкіл. Тұтынушылар құқықтары жөніндегі Омбудсмен тәуелсіз болатын және туындаған мәселелерді Мемлекет басшысына тікелей жеткізе алатын халық пен қоғамдық бірлестіктердің өзіндік дауысы болады.https://www.nur.kz/society/1935535-kakie-problemy-reshit-sozdanie-edinoy-organizatsii-po-zaschite-prav-potrebiteley/