ЗАУЫТТЫҢ ӨТКЕНІ МЕН ЕРТЕҢІ
Биыл еліміздің индустриялық алпауыттарының бірі Оңтүстік Қазақстан машина жасау зауыты
90 жылдық мерейтойын атап өтуде.
Зауыт 1931 жылы құрылған. Бірінші бесжылдық жылдары елімізде алғашқы отандық тракторлар шығарыла бастады, оларды жөндеуге машина-трактор станциялары (МТС) құрыла бастады. «Манкент» жөндеу шеберханасының алдында ауыл шаруашылығын механизмдермен қамтамасыз ету міндеті тұрды. Негізінде, шеберхана (зауыт) Фордсон-Путиловец тракторының қозғалтқыштарын жөндеуден өткізді.
1935 жылы ұжымда жиналыс өтіп, жұмысшылар комитетінің төрағасы В.Дьячков сайланды. 1936 жылы Фордсон тракторлары ғана емес, сонымен қатар «СТЗ» тракторларының, «УНБ» автомобильдерінің, «Коммунар» комбайндарының қозғалтқыштары жөнделді.
1936 жылы олар «Сталинец», «Коммунар» комбайндарына арналған трактор қозғалтқыштарына, «ГАЗ-ММ» автомобильдерінің қозғалтқыштарына орташа және күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізе бастады.
1940 жылы 19 маусымда шеберхана «Манкент мотор жөндеу зауыты» болып қайта құрылды.
Ұлы Отан соғысы кезінде кәсіпорын қорғаныстық маңызы бар тапсырыстарды орындады, сонымен қатар ауыл шаруашылығын қажетті қосалқы бөлшектермен қамтамасыз етті және трактор, автомобиль және басқа да зауыттарға майдан қажеттіліктері үшін өндірісті ұлғайтуға мүмкіндік берді.
Соғыстан кейінгі жаңғыру жылдарында зауыт серпінді дамуды жалғастырды – жаңа қуаттар енгізілді, цехтар машина жасау өнімдерін шығаруға мамандандырылды.
1957 жылы зауыттағы өнім ассортименті 54 аталымнан тұрды. Сол жылдары зауыт негізінен ПВВ-30, ВЛМ-100, ВШЛ-50, ВДП-50 су элеваторы мен жылжымалы СНП-500/10 сорғы станцияларын шығарды.
Өндірілетін өнімнің ассортименті кеңейіп, зауыттың инфрақұрылымы өсті.
2002 жылы «Манкент-живмаш зауыты» «ОҚМЗ» АҚ болып өзгертілді.
Зауыт шынымен де көптің үйіне айналды, олар үшін зауыттың шлюзі ұзақ өмір жолын ашты. Зауыт тарихы машина жасаушылардың көптеген отбасылық әулеттерін еске алады. Бүгінгі күнге дейін Леонид Андреевич Богомазов пен оның ұлы Артем, Бибиниса Ерметова мен ұлы Хаят табысты жұмысын жалғастыруда.
Маналовтар әулеті туралы айрықша атап айтқым келеді, олардың зауыттағы жалпы отбасылық еңбек өтілі 312 жыл болды! Әулеттің негізін қалаушы әкесі Тоқтамыс Маналов болды, ол мұнда 42 жыл жұмыс істеді. Мұхтардың 43 жылдық еңбек өтілі бар, Мұрат 40 жылын зауытқа арнады. Маналовтардың күйеу баласы Мұстафа 46 жыл осы зауытта еңбек етті. Сонымен қатар, мұнда Маналовтардың келіндері мен күйеу балалары жұмыс істеді.
1993 жылдан бастап зауыттың кәсіподақ комитетін Мұхтар Маналов басқарды. Мінсіз еңбегі үшін Мұхтар Тоқтамысұлы 2014 жылы «Кәсіподаққа сіңірген енбегі үшін», 2018 жылы – «Құрметті машина жасаушы», 2019 жылы – «Еңбек ардагері» белгісімен марапатталды.
М.Маналов – Қазақстан Республикасы Кәсіподақтар Федерациясының XX және XXI съездерінің делегаты, Қазақстан Республикасы машина жасау қызметкерлерінің салалық кәсіподағының І -IX съезінің делегаты.
«ОҚМЗ» АҚ ұжымы соғыс және еңбек ардагерлері кеңесінің төрағасы, зауыттың бұрынғы директоры В.Панов пен еңбек ардагері А.Ожогинмен орынды мақтанады.
Осы мүмкіндікті пайдалана отырып мен ОҚМЗ-да еңбек еткен азаматтарды машина жасаушылар күнімен шын жүректен құттықтаймын!